ЩIЭРЫКIУЭ

  Хьэблэ  сабийхэр  гупышхуэ  дызэрыгъэхъурти    Жангулэз  и  хадэм  дыкIуэрт,  щIэрыкIуэ  къэттIыну.  Езырат  ар  япэу  дэзыгъэлъэгъуари.    Дэ  щIэрыкIуэр  зи  щIысыр  тщIэххэртэкъым,  игъащIэми  зыIутлъхьатэкъым.  Ауэ  къабзэу  тхьэщIарэ,   гъэвэни -  гъэжьэни  хуэмейуэ  зы  махуэ  гуэрым  къытхуигуэша  шхыныгъуэ  мыцIыхур псоми  къытIурыIэфIат.  Иджы  гупым  ди  пашэ  Хьэмзэтхъан  ди  япэм  иту,  махуэ  къэс  а  хадэм  кIапсэ  лъэрышэу  дыIутт:   щэхуу  къэттIа  щIэрыкIуэр  псыхъуэм  щыттхьэщIырти,  тфIэфоупсу  тшхырт.  Апхуэдэу  зыкъомрэ  екIуэкIыну  къыщIэкIынт,  хадэр  Iейуэ  зэрызэхэдутэм  нанэм  гу  лъимытатэмэ.  Зэи - тIэуи  къыдиIуэкIаи,  щIэрыкIуэ  итыжкъым,  жиIэурэ.   Жангулэз  и  гъунэгъут  IэсияткIэ  дызэджэ  нэгъуэщI  зы  нани.   Абы  и  унэ  зэгуэтым  Iут  пырхъуэр  шындэбзиймкIэ  къэгъэзати,  тщIэ  псори  хуиту  илъагъурт.  Iэсият  псалъэрейтэкъым.  КуклэкIэ  зэджэ  и  хьэ  хужь  цIыкIур  иужьым  иту,  сыт  щыгъуи  духьэ  къибжурэ  къикIухьырт  икIи  нэхъыбэрэ  щыплъэгъунур  псыхъуэ  лъэгурт.

  Гъэмахуэр  икIыу,  Псыгуэнсу псым  къиун  щигъэта  нэужь,  хьэблэм  дэс  псоми  я  IутIыжт:  гъунэгъу  мэзым  къабзэ  хъужу  къыщIиха  псы  хьэлъахуэр  ныджэм  тез  къэхъурт,   къэщыпын  фIэкIа  хуэмейуэ.  Ар  щIымахуэпхъэу  хьэблэм  дэсым  яхурикъурт.  Адрейхэм  елъытауэ  Iэсият  пхъэ  хуагъэныкъуащэуи  щыттэкъым -  ар  и  зэш  тегъэупIэу  аркъудейт.   Абы  и  закъуэтэкъым   Iэсият цIыхум  къазэрыхэщыр.  Си  Iуэхути  щIакхъуэ  щыкъуей  е  мывэ  хъурей  ирехъуи  здэщымылъыпхъэ  щылъу  къилъэгъуауэ,  ар  блэгъэкIи.  Духьэр  къызэрибжым  хуэдэурэ  ар  къищтэнти,  губгъэн  хэлъу  и  щхьэр  игъэкIэрахъуэурэ,  лъэныкъуэ  иригъэзынт, цIыхум зэран яхуэмыхъун хуэдэу.  Хьэблэм я ущиякIуэу щыщыткIэ, сабийри  балигъри  Iэсият  дыфIэлIыкIырт.  Уеблэмэ   ар  Iэгъуэблагъэм  иту  кIэнфетыфэ  къудей  зэрыхыфIэдмыдзэным  дыхэтт.

Иджы  Куклэ  и деж  мащIэу  сыкъыщызэтеувыIэнщ.  И  кIэ  цIыкIур  хьэлыгъуанэм  хуэдэу  шыхьарэ  щIэмычэу  ар  игъэджэгуу  Iэсият  ар  щеплъкIэ,  жаIэ  псори  къыгуроIуэ,  жыпIэнт. Езы  нанэри  и  фIэщу,  цIыхум  хуэдэут  зэрепсалъэр  а  кIау-кIаум. 

Махуэ  гуэрым  а  тIур  зэкIэлъхьэужьу  здыблэкIыжым,  ипщэрабгъукIэ  къабгъэдэс   Мыси  нанэ  куэбжэм  къыдэувыкIащ

-  Си  джэдым  я  нэхъ  иным  епхъуэ  пэтрэ  къэзубыдащ  мы  уи хьэр, -  жери.

-  Ан - на…  уи  жьэ  къекIуэу  мыбы  «хьэкIэ»  дауэ   укъеджэфа? - И Iэ хужь цIыкIунитIэхэр зэтрегъауэри, гукъанэшхуэ хэлъу Мыси йоплъ.

 - Кхъуэ,  жысIэнщ - тIэ,  дапхуэдэу    мобы нэгъуэщIу  дызэреджэнур? - Iэсят и псалъэхэм нэхъри къигъэгубжьа Мыси, адэкIэ къыкIэлъыкIуэнуми пэмыплъэу,   зегъэкIэрахъуэри  пщIантIэм  дохьэж.

- Алыхь - Алыхь…  Алыхь -Алыхь…  афIэкIа  къыжьэдэмыкIыу  Iэсият  йохыж,  КуклэкIэ зриусэгъуэджэ «хьэ» фIэщыгъэр «кхъуэкIэ» зрихъуэкIыу    Мыси  къызэрещар  гущIыхьэ  щыхъуауэ. 

ЩIэрыкIуэмкIэ згъэзэжынщи,  махуэ  гуэрым  Iэсият  цIыкIухэр  дызришалIэри,  «сэ  зыгуэр  фэзгъэлъэгъунущи,  мис  а  щIэрыкIуэ  къыщыфтI  хадапхэмкIэ  фынекIуэкIыт»,-  къыджиIащ  щэхуу.   Дэри  куэдрэ   зэдгъэжьэнт - дызэрехьэкIащ.

 Хъуреягъыр  щымщ.  Ди  нэр  къытедмыхыу  Жангулэз  и  хадэм  доплъэ.  Iуву  зэхэт  нартыхум  зы  зэман  зэ  къыхокI  Iэсиятрэ    Куклэрэ… 

- Иджы,-  къригъэжьащ  абы, -    къызжиIакъым  жывмыIэ, шынэ  къыфхэтмэ,  занщIэу   вгъэзэж,   иджыпсту  къэфлъэгъунур… узижэгъуэнщ.  Iэсият  и  ужьым  диту  дрешажьэ.

- ЗэкIэ  мыбдеж  фыщыт.  Iэ  къызэрысщIу  бжыхьым  фынелъэ…

  Ар  къыджиIэри  нанэр  хадэм  хыхьащ.  Дэри  дыщытщ,  дыумэзэхауэ  къэхъунум  дыпоплъэри.

ЗэрыжиIам  тету,  Iэсият  Iэ  къищIащ.  Дэри зым  и  лъэмбым  адрейр  дипкIэу  нартыху  кIырым  дыхохьэ.   ДыкIуэцIрокIри,  дыкIуэцIрокI…   Жангулэз  и  хадэм  гъуни -  нэзи  имыIэут иджы къызэрытщыхъур е дызэрышынэрат.  Щхьэц  къэзыщIа  нартыху  лъащIэр  кIыфIщи,  хэти  мэлъэпэрапэ,  хэти  игъэзэжыну   зэрыхуейр  нэрылъагъуу  зыщIоувыIыкIри, зеплъыхь.  ГъэщIэгъуэныракъэ,  ди  япэм  иту  дезышэжьа   Iэсияти   Кукли  бзэхащ.

  Нартыху  лъэдийр  дгъэхъеиху  гъэгъа  къыпихыр  ди  нэкIум  кърипхъэу  мащIэрэ  дыкIуа, сытми  зы  зэман зэ  Iэсият  и  джэ макъ  къоIу.

 Макъым   дыкIэлъыкIуэурэ,  джэш  хьэсэм   дынос.   Абдежыр  нэхут.  Шынэри  мащIэу  тщхьэщыкIуэтауэ  дыздэщытым,  ди  гупэ  къит  нартыху  гуэрэным и  щхьэкIэр  макъышхуэ  ищIу  зыгуэрым  еудыныщIэ…Мо  дыгужьеяр,  дэри  ди  макъым  къызэрихькIэ  докIий.  ДыкIий  мыхъумэ,  лъэданэ  динащи,  ди  пIэми  дикIыфыркъым.  Макъыр  гъунэгъу  къэхъум,  къэхъуурэ…  уэ -ды -дыд…  уфафэу цыр  къытеблэблрэ зиудыныщIэу  ди  пащхьэм  зы  шынагъуэ  къохутэ.  Ар  мэгурым,  мэгъумэтIымэ, тоуэ -топкIэри  икIэм  къыджьэхолъапэ,  Iэ  лъэныкъуэмкIэ  иIыгъ  башышхуэр  къыттришащIэу.

 Зи  псэр  щтапIэ  ихьэжа  гупыр ди  гъуэгу  ди  занщIэу дызэбгрож…  Хэти  мэджалэ,  пэкIэ щIисэу,  хэти,  къызэмыплъэкIыу  хадапхэмкIэ  еунэтI.

Бжыхьым  дынэсу  дыкъыщхьэпрылъыжа  нэужьщ  зыкъыщытщIэжар.  Абдеж,  къыздикIар дымыщIэу, Iэсиятрэ  Куклэрэ зэкIэлъхьэужьу ди пащхьэм къохутэж.  ФIыуэ  къытхэплъа  нэужь,  ар  и  макъым  зримыгъэIэту  къыдэупщIащ:  «Фышынакъэ?»,- жери.  Дэ зыри  абы  пэддзыжакъым,  Жангулэз   и  хадэми  афIэкIа  лъапэ итшиякъым.   ЩIэрыкIуэм  и  IэфIри  хуэмурэ  тщыгъупщэжащ,  ауэ  дэ  зэи  къэтщIакъым,  дигъэшынэну  хадэм  къыхэтIысхьар  Iэсиятми,  Жангулэзми,  унагъуэ нартыху  хадэшхуэхэм  хэсу  нанэхэм  яIуатэ  Алмэстынырами.