Щэнхабзэ

«Iущхэмрэ Iущыцэхэмрэ» зи фIэщыгъэ урысейпсо щIэныгъэ-егъэджэныгъэ хэдэрыхэш зэхьэзэхуэм и 31-нэ хэгъэгупсо зэхыхьэгъуэм и бжьыгъуэ зэфIэхьыр иджыблагъэ зэфIэкIащ, кърикIуахэри наIуэ хъуащ.

Дыщэидэ IэщIагъэр адыгэм ижь-ижьыж лъандэрэ къыдокIуэкI. Абы и щIыкIэм куэдрэ  зихъуэжащ, хэдыкIыкIэ IэмалыщIэхэр къыхыхьащ. Лъэпкъ куэдым яIэщ дыщэпскIэ хэдыкIын IэщIагъэр, ауэ адыгэм хуэдэу абы зезыгъэужьа къэгъуэтыгъуейщ. Псом хуэмыдэу блэкIа лIэщIыгъуэм абы щIэупщIэ ин иIауэ къалъытэ  щIэныгъэлIхэм. Адыгэ фащэр зэрагъэдахэр арат. Хъыджэбзхэр унагъуэ ихьэн ипэ  дэрбзэр IэщIагъэм, дыщэидэм хуагъасэрт, унагъуэ зэрихьэну бостейр пасэу гъэхьэзырын щIэзыдзэри мащIэтэкъым.

КъызэралъытэмкIэ, япэ усэ-гимнхэр ди эрэм ипэкIэ XXIII лIэщIыгъуэм зэхалъхьауэ щытащ. Ахэр и IэдакъэщIэкIт Аккад къэралыгъуэм и пащтыхь Саргон ипхъу Эн-хеду-ана. Пщащэм и усэхэр триухуат мифологием къыхэщыж лIыхъужьхэм.

ДзыхьмыщIхэ Къэралбийрэ Зарэрэ ящыщщ зи зэфIэкIрэ зи гуащIэ мымащIэрэ «Кабардинка» къэфакIуэ гупым езыхьэлIахэм. Абыхэм мызэ-мытIэу къыхуагъэфэщащ СССР-м, УФ-м щэнхабзэмкIэ я министерствэхэм я ЩIыхь тхылъхэр. Ансамблыр зэрыщыIэ илъэс 80-м къриубыдэу, абы хэта цIыхуитIырщ Лэжьыгъэм и Бэракъ Плъыжь орденыр зратар, а тIум (япэу зыхуагъэфэщар Шэру Сонящ) язщ Къэралбий - I976 гъэм абы апхуэдэ пщIэ къыхуащIат. Зарэрэ Къэралбийрэ хэтащ Октябрь революцэр илъэс 60 щрикъум Москва щрагъэкIуэкIа зэхыхьэхэми.

Сабий-щIалэгъуалэ творчествэмкIэ IV лъэпкъпсо фестиваль-зэпеуэм, «Ритмы Кавказа фIэщыгъэм щIэту Псыхуабэ щекIуэкIам, бжьыпэр щызыубыдахэм хабжащ Куба къуажэм дэт ЩэнхабзэмкIэ унэм и къэфакIуэ гупыр.
«Бгыхэм я налкъут» къэфакIуэ ансамблым хэтхэм Iэзагъ ин яхэлъу ягъэзэщIа иордан къафэм жюрим хэтхэр зэуэ хьэщыкъ ищIащ. НыбжьыщIэхэм яхуэфIыпсу ящыгъ фащэ екIухэр, я зыIыгъыкIэ уардэр, макъамэм я декIукIэр - псори узытхьэкъун хуэдэт.
Творческэ гупым лауреат зэрыхъуамкIэ щIыхь тхылъыр, гупыр зыгъэса Къэнэмэт Аслъэн и зэфIэкIым къыпэкIуэу фIыщIэ тхылъ къыхуагъэфэщащ.

Хабзэ зэрыхъуауэ, мэ­лы­жьыхьым и 30-м ягъэлъапIэ Урысейм МафIэсым пэщIэ­ты­нымкIэ и IуэхущIапIэм и махуэр.

КъБР-м и Лъэпкъ музейм мэлыжьыхьым и 3-м къы­щызэIуахащ «Уэшхым и цIыху» фестивалыр. 

КъБР-м и СурэтыщIхэм я зэгу­хьэныгъэм къызэригъэпэщри иджы­благъэ «Гранд-Кавказ» хьэ­щIэщым щекIуэкIащ «Арт» спектаклымрэ гъэлъэ­гъуэны­гъэм­рэ.

Апхуэдэ фIэщыгъэм щIэту екIуэкIа урысей кинофестивалым и саугъэтыр къыхуагъэфэщащ ди къэралым и кинорежиссёр цIэрыIуэ Сокуров Александр и гъэсэн Хьэмыкъуэ Олег.

         ХудожествэхэмкIэ испан, франджы академиехэм хэта испан художник, литератор, режиссёр, киносценарист  Сальвадор Дали и цIэр зэрихьэу Париж дэт музейр цIыху кIуапIэщ. Ар Монмартр щыIэщ, зыгъэпсэхуакIуэ кIуахэмрэ художникхэмрэ куэду щыпэкIу щIыпIэм.