ЕхъулIэныгъэ нэрылъагъухэр

КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек респуб­ликэм и Правительствэм хэтхэм ядригъэкIуэкIащ мы гъэм и япэ мазищым щIыналъэм хузэфIэкIахэр къыщапщытэжа зэIущIэ.

Абы къызэрыщыхагъэщамкIэ, республикэм ехъулIэныгъэ хъарзынэхэр иIэу къызэринэкIащ а пIалъэр. Къапщтэмэ, промышленностым и индексыр проценти 107,2-рэ хъуащ. Лэжьыгъэ нэхъыфI къызэгъэлъэгъуахэм ящыщщ мэкъу­мэш, ухуэныгъэ IэнатIэхэр, щIыуэпс хъугъуэ­фIы­гъуэхэр къыщIэхынымрэ абыхэм елэ­жьынымрэ пыщIа IуэхущIапIэхэр.
Инвестицэу лэжьыгъэхэм къыхалъхьар сом меларди 7,9-рэ хъуащ е илъэс кIуам и апхуэдэ пIалъэм зэрыщытам проценти 113-кIэ хуэкIуэу. Сатууэ ящIащ сом мелард 71-рэ и уасэ. Ар, уасэхэр зэпэплъытмэ, блэкIа илъэсым и япэ мазищым проценти 106,8-кIэ хуокIуэ. Туристу республикэм мазищым къриубыдэу къыхуэ­кIуащ цIыху мин 459-рэ, ар процент 15-м нэблагъэкIэ нэхъыбэщ 2024 гъэм и апхуэдэ зэманым ди деж зыщызыгъэпсэхуахэм нэхърэ. Хьэрычэт IэнатIэ мащIэмрэ курытымрэ щы­лажьэхэр мин 23,4-м, зи щхьэ хуэлэжьэжхэр мин 85,5-м щIигъуащ. ЦIыхухэм я лэжьапщIэхэм зэрыхэхъуэр нэрылъагъущ, IэнатIэншэхэм я бжыгъэми хощI.
Лъэпкъ проектхэм хыхьэу мы гъэм республикэм щагъэзащIэ щIыналъэ проекту 39-рэ, сом меларди 10-м нэблагъэ хуэзэу. А ахъшэм щыщ сом меларди 2,9-м нэблагъэр республикэ бюджетым къыхэкIынущ. Ап­хуэдэуи сом мелард 62,2-рэ зытекIуэдэну къэрал программэ 26-м республикэ бюджетым хилъхьэнущ сом мелард 45,3-рэ. Абы ­кърикIуэнущ мэкъумэш, транспорт, егъэ­джэныгъэ, узыншагъэр хъумэн, цIыхухэм социальнэ и лъэныкъуэкIэ защIэгъэкъуэн IэнатIэхэм нэхъри заужьыныр.
Налогыу, абы щымыщ хэхъуэу республикэ бюджетым къыIэрыхьар илъэс кIуам и апхуэдэ пIалъэм елъытауэ сом меларди 2,5-кIэ нэхъыбэ хъуащ икIи проценти 150-м нэблагъэм щIигъуащ. Иужьрей илъэсхэм республикэ ­бюджетым хэхъуэ зэпытурэ йокIуэкI. Абы ­Iэиал къет бюджетым къыхэкIыу лэжьапщIэ зратхэм я улахуэхэм хэгъэхъуэнымкIэ, цIыхухэр хущ­хъуэхэмкIэ къызэгъэпэ­щынымкIэ, нэгъуэщI унэтIыныгъэхэми зегъэу­жьынымкIэ. Бюджетым и процент 72-м щIигъур зыхухэхар социальнэ унэтIыныгъэрщ.
ЗэIущIэм къыщыхагъэщащ щIыналъэм хуэ­мыщIауэ исхэм я бжыгъэм зэрыщыкIэры­хуари – зэрыщыта процент 25-м и пIэкIэ процент 11,7-м нэсу ехащ. А Iуэхум зэпымыууэ я нэIэ тетщ Правительствэми республикэм щIы­пIэхэм унафэр щызехьэнымкIэ и IуэхущIапIэхэми. Мы гъэми пащэнущ бюджет IэнатIэм и лэжьакIуэхэм я улахуэхэм хэгъэхъуэным. Абы къыдэкIуэу, псэупIэ-коммунальнэ IэнатIэм зэхъуэкIыныгъэхэр щегъэкIуэкIынми яужь ихьэнущ.
ЗэIущIэм зыщытепсэлъыхьа Iуэху псори хуэгъэзащ цIыхухэм я псэукIэр егъэфIэкIуэным, къэралым и Президентым къигъэува къалэнхэр гъэзэщIэным.

Поделиться: