Материк нэхъ тхьэмыщкIэ дыдэм и нэхъ зызыужьа къэрал
«Африка» псалъэр зэрызэхэпхыу япэу гум къэкIыр и инагъкIэ ЩIы хъурейм етIуанэ увыпIэр (километр зэбгъузэнатIэ 30370000-рэ мэхъу) щызыIыгъ, апхуэдэу щытми нэхъ къыкIэрыхуа, зи цIыхухэр тхьэмыщкIагъэм хэмыкI щIыпIэу зэрыщытырщ. Абы къэрал 55-рэ къызэщIеубыдэ, 2018 гъэм къызэрабжамкIэ, цIыху 1275920972-рэ щопсэу.
Дунейм и адрей хэкухэм зи зыужьыныгъэкIэ ялъэщIэмыхьэ материкым иIэщ зи цIыхухэр мыIейуэ зыгъэпсэуф щIыналъи - ар Африкэ Ипщэ къэралыгъуэрщ. Я псэукIэ-зэхэтыкIэкIэ бгъэщIэгъуэн куэд яIэщ а къэралым исхэм. Мис абыхэм ящыщ зыбжанэ:
♦ЮАР-м къалащхьэу зыкъым иIэр – ахэр щы мэхъу: Претория (унафэр зыIэщIэлъ IуэхущIапIэхэр здэщыIэр), Блумфонтейн (хеящIэхэр), Кейптаун (хабзэубзыху IуэхущIапIэхэр). Къалащхьищ зиIэ нэгъуэщI зы къэрали дунейм теткъым.
♦ЮАР-м ядернэ Iэщэ зэригъэпэщат, ауэ зыкIи хуэмейуэ къилъытэжри, абы къыпыкIащ.
♦Африкэ Ипщэм дунейм щынэхъ лъапIэ дыдэ мафIэгур щызокIуэ, Кейптаун - Преторие гъуэгуанэм тету - зэ итIысхьэгъуэм доллар 1500-рэ и уасэщ.
♦Зи уэздыгъэ уасэр щынэхъ пуд дыдэ къэралщ ар - зы киловатт-сыхьэтым щIатыр центи 10 хуэдизщ.
♦ЮАР-м зи фэр хужьу исыр къэралым щыпсэухэм я проценти 10 хуэдиз хъууэ аращ, ауэ ахэрщ нэхъ щIэныгъэфI зиIэхэри, унафэр зыIэщIэлъхэри.
♦А къэралырщ щызэхалъхьар фIамыщIым бензин къызэрыхащIыкI щIыкIэр. Апхуэдэ гъэсыныпхъэ литрым зы доллар хуэзэу аращ, зызыужьа къэралхэм я деж нэхърэ куэдкIэ щынэхъ пудщ.
♦Жылэхэм я нэхъыбапIэм я крантIхэм къиж псым уефэ мэхъу.
♦Европэм и къалэшхуэхэм ущыпсэуну нэхъыфIыр къалэкухэращ. ЮАР-м щыапхуэдэкъым: къалэкухэм унэ мыхьэнэншэхэрщ дэтыр, бзаджащIэхэр щыкуэдщ. Къалэ гъунэхэрщ хуэщIауэ псэухэм хэщIапIэ ящIыр.
♦Балигъхэм я процент 99-м автомобиль, мотоцикл зэрагъэкIуэну хуитыныгъэ яIэщ. Абы и щхьэусыгъуэр жылагъуэ транспортым фIыуэ зэрызимыужьарщ, абы къыхэкIыу псоми яIэжщ езыхэр зэрызекIуэн.
Нобэ
♦Украинэм и бухгалтерымрэ аудиторымрэ я махуэщ
♦622 гъэр Муслъымэн махуэгъэпсым и щIэдзапIэщ. Мухьэмэд Бегъымбарыр Мэчэм икIри Мадинэ кIуащ.
♦1790 гъэм США-м и Конгрессым унафэ къищтащ къэралым и къалащхьэщIэ Вашингтон щаухуэну щIыр абы хухэхыным теухуауэ.
♦1909 гъэм автомобилхэр къыщIэзыгъэкI «Ауди» компаниер къызэрагъэпэщащ.
♦1932 гъэм Донецкэ областым и къалащхьэр Артёмовск (иджы Бахмутщ) ирахри, Сталинэ (иджы Донецкщ) яхьащ.
♦1944 гъэм нэмыцэ зэрыпхъуакIуэхэм къыIэщIагъэкIыжу хуит къэхъужа Минск къалэм патризанхэм парад щрагъэкIуэкIащ.
♦1945 гъэм США-м и Тринити полигоным, Нью-Мексикэ штатым щыIэм, дунейм щыяпэу щIы щхьэфэм атомнэ бомбэм и лъэщагъыр щагъэунэхуащ. Абы уафэгум дрыригъэхуея лыгъэр щалъэгъуат километр 290-кIэ, и макъыр щызэхахат километри 160-кIэ пэжыжьэхэми. А гъэ дыдэм Америкэм а Iэщэ шынагъуэр щридзыхащ Японием и Хиросимэ (шыщхьэуIум и 6-м), Нагасаки (шыщхьэуIум и 9-м) къалэхэм.
♦1956 гъэм Карело-Финскэ ССР-р Карелие АССР-ру зэрахъуэкIащ. Иджыпсту ар УФ-м хыхьэ Карелие Республикэщ.
♦1965 гъэм къызэIуахащ Монблан бгым (Альпы къуршхэм я щыгу нэхъ лъагэ дыдэм) кIуэцIрыкI гъуэгур. Абы зэпищIащ Франджым и Шамони, Италием и Курмайор къалэхэр.
♦1979 гъэм Хъусейн Саддам Иракым и президент хъуащ.
♦1990 гъэм Украинэ ССР-м и Радэ Нэхъыщхьэм а республикэр зыми и унафэ щIэмытыным теухуа Декларацэр къищтащ.
♦1922 гъэм къалъхуащ тхакIуэ КIэрэф Мухьэмэд.
♦1932 гъэм къалъхуащ совет фигурист, Олимп Джэгухэм тIэунейрэ я чемпион, СССР-м спортымкIэ щIыхь зиIэ и мастер Протопопов Олег.
♦1935 гъэм къалъхуащ СССР-м спортымкIэ и мастер, къэралым щэнейрэ и чемпион, КъБР-м физкультурэмрэ спортымкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Къуэдзокъуэ Анатолий.
♦1937 гъэм къалъхуащ СССР-м и цIыхубэ артисткэ, Украинэм и ЛIыхъужь Роговцевэ Адэ.
♦1940 гъэм къалъхуащ искусствоведенэм и доктор, КъБКъУ-м и профессору щыта Мэлбахъуэ Борис.
♦1962 гъэм къалъхуащ уэрэджыIакIуэ, музыкант, УФ-м щIыхь зиIэ и артист, Къэрэшей-Шэрджэсым и цIыхубэ артист Лепс Григорий (и унэцIэ дыдэр Лепсверидзещ).
♦1968 гъэм къалъхуащ усакIуэ-уэрэдус, уэрэджыIакIуэ, композитор цIэрыIуэ, УФ-м щIыхь зиIэ и артист Агутин Леонид.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык уэфIу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 31 - 32-рэ, жэщым градус 18 - 20 щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
Узыхэфыжыну псым хьэ хыумыукIэ,
иумыгъэкIыжыну фызым дзы хуумыус.
