Жылагъуэ

Зэгуэр Совет Союзыр зэрыгушхуэу щыта лъапIэныгъэхэр ди гъащIэм къыхохьэж. Абыхэм ящыщщ патриот гъэсэныгъэр. Мы Iуэхум хыхьащ сабийхэри балигъыпIэ иува щIалэгъуалэри. Ар хъарзынэщ икIи щIэгъэкъуэн хуохъу къэралым и лъэщагъым и мызакъуэу къытщIэхъуэ щIэблэр псэ къабзэу, нэмысыфIэу къэгъэтэджынми.

ЗэрытщIэжщи, зи гугъу тщIы зэщIэхъееныгъэм къызэщIиубыдэрт «октябрятэхэмкIэ» дызэджэу щытахэм къыщыщIэдзауэ ныбжьыр зыхуэдизым елъытауэ пионерхэри комсомолхэри. Пэжу, щрагъэлеи щыIащ. Дэ зи гугъу фхуэтщIынури абыхэм ящыщ зыщ.

ЩIэныгъэлIхэм Антарктидэмрэ Марсымрэ зрагъэщхь, тIури зэхуэдэу щIыIэщи, Антарктидэм лIышэ (кислород) нэхъыбэ щыIэщ жумыIэмэ. ЗэрызэщхьэщыкIыр зыщ - ищхъэрэ щIыналъэм цIыху щыIэщ, Марсым щыIэкъым. Ауэ абы къикIыркъым, мылылъэ щIыналъэр зэрыщыту цIыхум иджауэ, абы теухуауэ псори ищIэу.

Километр бжыгъэ зи Iувагъ мыл зытелъ щIыналъэм зэгуэр гъащIэ щыIами щымыIами, абы щэхуу ихъумэр зыхуэдизыр зыми имыщIэу къэгъуэгурыкIуащ иджыри къэс. ЦIыхум нэхъ иджар пащтыхь гуащэ Мэри и щIыналъэкIэ зэджэ щIыпIэрщ. Мис абдежым гъэщIэгъуэн куэд къыщахутащ щIэныгъэлIхэм.

Президент грантхэм я Фондым иригъэкIуэкIа зэхьэзэхуэм къыщыхэжаныкIа «ТекIуэныгъэм и зекIуэ» псэкупсэ пэхуэщIэм (проектым) хэта щIалэгъуалэ гупыр иджыблагъэ Ингуш щIыналъэм щыIащ. НыбжьыщIэхэм зрагъэлъэгъуащ Кавказым и щхьэхуитыныгъэм папщIэ советыдзэр нэмыцэ зэрыпхъуакIуэхэм щапэщIэта щIыпIэхэр. 1942 - 1943 гъэхэм екIуэкIа зауэ гуащIэр Мэздэгу - Мэлгъэбэг стратегие операцэм щыщ зы Iыхьэт, Хэку зауэшхуэм и тхыдэмкIи мыхьэнэшхуэ зиIэт.

Бахъсэн щIыналъэм мэкъумэш хозяйствэмрэ ерыскъыпхъэхэмкIэ и Управленэм и унафэщI Къаскъул Хьэмидбий дызэрыщигъэгъуэзамкIэ, нартыхур кIэрыхуншэу къыщрахьэлIэжащ гектар мин I6-м нэблагъэм, зы гектарым хуэзэу къытрахар центнер 75-80-м ноблагъэ. Псом хуэмыдэу гъэр бэвагъкIэ къахуэупсащ Ислъэмей, Псыхъурей, Куба, Бахъсэнёнкэ, Крем- Константиновкэ жылэхэм.

Палестинэ-израиль зэпэщIэувэныгъэм иджыпсту дуней псор кIэлъоплъ. ЛъэныкъуитIми зауэм къызэрыгуэкI цIыху куэд зэрыщыхэкIуадэм псори ирогузавэ. ИкIи зы жьэу жаIэр зыщ: цIыху къызэрыгуэкIхэмрэ сабийхэмрэ хэмыкIуэдэн папщIэ мафIэр къэгъэувыIэн хуейщ. Абы зэрылъэкIкIэ, холIыфIыхь ди къэралри. УФ-м и Президентым япэ махуэм щегъэжьауэ жеIэ къэралитIми щхьэхуитыныгъэ яIэу псэун зэрыхуейр, арыншауэ лъыгъажэм кIэ зэримыгъуэтынур икIи унафэщIхэр къыхуреджэ мафIэр ягъэувыIэу, псалъэкIэ зэгурыIуэну.

Дзэлыкъуэ районым и щIыпIэм и процент 20-р яубыд мэзхэм. Абыхэм щIыналъэм и теплъэм удрагъэхьэх, къущхьэхъу хъупIэхэм я дахагъэм и гугъу умыщIыххи. Абы и псыежэххэм я нэхъыбэр мылэщхэм къыщожьэ. Псыжьрэ Лабэрэ хуэдэу ахэр мыинми, IэщIагъэлIхэм къызэрагъэлъагъуэмкIэ, спорт лIэужьыгъуэхэм ящыщ рафтингым хуэдэхэр щрагъэкIуэкI хъуну  щIыпIэхэр IэрыщIу щаухуэфыну щытщ. 
Гъэмахуэм щхъуантIагъэм щIихъумэ щIыпIэ дахэр псэущхьэ зэмылIэужьыгъуэхэмкIи бейщ. Къэбгъэлъагъуэмэ, «Iуащхьэмахуэ» лъэпкъ паркым и IыхьэфIыр хеубыдэ Дзэлыкъуэ районым и административнэ щIыпIэм. 

Адыгэ жыIэгъуэхэм нэхъ щапхъэ дахэ ухуейкъым, лъэпкъым къикIуа гъуэгуанэм уриплъэжын, гукIэ зыхэпщIэн папщIэ. Мы тхыгъэ кIэщIыр зытеухуар Абатэхэщ. Адыгэ лъэпкъыжьщ, я лъэкIыныгъэри мащIэтэкъым, куэди яхузэфIэкIырт, бзаджагъэкIи къалъэщIыхьэн щымыIэуи ерут.

 «Новгород Ищхъэрэм и жармыкIэ» АО-м и хэщIапIэм иджыблагъэ щекIуэкIащ Урысей Федерацэм щIыналъэ инвестицэ мардэхэр зэрыщагъэзащIэм теухуа зэхуэс. Абы щыхэплъащ щIыналъэхэм мылъку къыхрагъэлъхьэн папщIэ инвесторхэр дэзыхьэхын хуэдэу абыхэм щыщыIэ экономикэ щытыкIэхэм, бизнес Iуэхухэр зэрыщыдэкIым, зэлэжьыпхъэхэм, щIыпIэ хабзэхэр зэрылажьэм, нэгъуэщIхэми.
ЩIыналъэхэм я зэхуэсу Новгород Ищхъэрэм къыщызэрагъэпэщам кърихьэлIат къэралым и федеральнэ, щIыналъэ гъэзэщIакIуэ властхэм, щIыпIэ самоуправленэхэм я лIыкIуэхэр, бизнесым хэтхэр, нэгъуэщIхэри. 

Ди щIыпIэхэм щIэлъ хъугъуэфIыгъуэхэм уелэжьыну гугъуу къалъытэ, хьэпшып лъапIэ абыхэм къахэпхыным хуэгъэзауэ. Абы щхьэкIэ чэзэп (кислота) зэмылIэужьыгъуэхэр къэбгъэсэбэпын хуейщ. Апхуэдиз лэжьыгъэ зэрепхьэлIэнум абы и къыщIэгъэкIынри нэхъ лъапIэ ещI.  Ауэ Михайловым и цIэр зыфIащауэ Гитче-Тырныауз тхыцIэм хуэзэу 2020 гъэм къахута дыщэ гъэтIылъыпIэр Кавказ Ищхъэрэм зихуэдэ щымыIэу къалъытэ. А хъугъуэфIыгъуэр мыкуууэ щIым щIэлъщи, ар яубрууну Iэмал яIэщ, лэжьыгъэм текIуадэри къилэжьыжыну ябж.

         ЦIыхухэми псэущхьэ цIыкIухэми, ди лъахэм къинэж къуалэбзухэми епIэщIэкIыу щIымахуэм зыхуагъэхьэзыр. Лъэс лъагъуэм уздрикIуэм къэплъагъунущ уэздыгъей жыгышхуэхэм щызэхэзежэ кIэпхъ цIыкIухэр. Абыхэм пащIэу зыгуэрхэр къаулъэпхъэщри, ищхьэмкIэ драхьей. Бзу гъуабжэ зыбжанэ жыг щIагъым кIэщIэсщ - сабэр къратхъури, абы хэтIысхьэжауэ, дыгъэ зрагъэу. Ауэ псом нэхърэ нэхъ зи Iуэху къимыкIар нэхъ адкIэIуэкIэ къыщыт пхъэгулъей щIагъым щIэт къуаргъыжьырт - псы IэфI зэрыта дзэхум ина и щхьэр къыхуихыжыркъыми ар зэрыфIэлъу ихъуреягъым къыщежыхь.