Пщащэ жан

Республикэм исщ хэлъэт зиIэ, щIэныгъэм дихьэх, иджырей технологиехэм я пIалъэр зыщIэ, интернетым и Iэмалхэр къэзыгъэсэбэпыф, цIыхубэм ящхьэпэн IуэхуфIхэм зезыпщытыф, жыпIэнурамэ, зэманым декIу щIалэгъуалэ жан. Абыхэм ящыщщ сабий зэчиифIэхэм папщIэ Налшык дэт «ДыгъафIэ къалэ» лицейр мы гъэм къэзыуха Щоджэн Дианэ. Абы медицинэ IэмэпсымэщIэ къигупсысащ икIи абы и патент къыдихащ. Медицинэ нэкIуIулъхьэм (маскэм) бактерие зымыгъакIуэ Iэмэпсымэр узыншагъэр хъумэнымкIэ къэсэбэпынущ. Дианэ проектым елэжьащ и егъэджакIуэ КIуащ Валентинэ щIыгъуу. Абы «ДыгъафIэ къалэм» химиер щрегъэдж, «Наноквантум» лабораторэм и лэжьакIуэщ. 
НыбжьыщIэр илъэсищкIэ елэжьащ антисептик зэрыт медицинэ маскэм. НэкIуIулъхьэ къигупсысыну игу къэкIащ дунейр уз зэрыцIалэм щиубыдам щыгъуэ. И щIэныгъэ унафэщIыр къыдэIэпыкъуурэ, абы къихутащ бактерием пэщIэт антисептик зэрыпкIэ Iэмэпсымэ зэрызэбгъэпэщ хъуну щIыкIэр, ар маскэм зэрыхэбгъэувэну Iэмалыр. Дианэ зэрыцIыкIурэ медицинэр и плъапIэщ икIи «ДыгъафIэ къалэм» щыкIуэм щыгъуэ къыхихауэ щытащ химиемрэ биологиемрэ хуеджэныр. Пщащэр республикэ, урысейпсо мыхьэнэ зиIэ зэпеуэхэм, олимпиадэхэм щIэх-щIэхыурэ хэтщ, ехъулIэныгъэхэмрэ текIуэныгъэхэмрэ и Iэрылъхьэу. Абыхэм ящыщщ илъэсищкIэ зэкIэлъыпыту зыхэта «Большие вызовы» урысейпсо зэпеуэр. Ар щIэныгъэ лэжьыгъэхэр езыгъэкIуэкI студентхэмрэ класс нэхъыжьхэм щеджэ школакIуэхэмрэ папщIэ къызэрагъэпэща Iуэхущ, «Сириус» егъэджэныгъэ центрым щокIуэкI, нэхъыщхьэу зытеухуари технологие проектхэрщ. Зэпеуэм Дианэ къыщигъэлъэгъуат езым къигупсыса медицинэ маскэм теухуа лэжьыгъэр. 2022 гъэм абы ехъулIэныгъэ къыщихьащ. Мы гъэми щытекIуащ зэпеуэм и щIыналъэ Iыхьэм. 
Щоджэн Дианэ «Старт науке - 2022» дунейпсо щIэныгъэ-къэхутэныгъэ зэпеуэми хэтащ КъБР-мрэ гъунэгъу щIыналъэхэмрэ узыщрихьэлIэ дзыгъуэнэфхэм я зэхэлъыкIэм теухуа и къэхутэныгъэмкIэ. Япэ нагъыщэр зиIэ диплом къыщыхуагъэфэщащ. Пщащэр елэжьащ ерыскъыпхъэхэр иплъхьэу къэбгъэсэбэп хъуну, щIыуэпсым и дежкIэ зэран зыпымылъ полимер къэгупсысынми.
Щоджэн Дианэ щIэтIысхьэну зегъэхьэзыр МедицинэмкIэ Сеченов Иван и цIэр зезыхьэ япэ къэрал университетым.