КъызыхэкIа лъэпкъым и блэкIам ириплъэжу

Тхылъымрэ щIэныгъэмрэ нэхъ уалъэIэс зэрыхъуж лъандэрэ, лъэпкъ куэдым я тхыдэр адыгэбзэкIи урысыбзэкIи ятхыжауэ къыдокI. Зи тхыдэр тхылъымпIэм тету яхъумахэм, къэрал дэфтэрхэм къыхэщыжхэм я Iуэхур нэхъ тынш щхьэкIэ, IуэрыIуатэкIэ фIэкIа зи блэкIам щымыгъуазэхэм я гуращэхэр нэхъ зрагъэхъулIэгъуей мэхъу а лъэныкъуэмкIэ. Арагъэнщ Къэхъун къуажэм щыщ Абазэ Леонид и лъэпкъым и блэкIам езым хищIыкIыр тхылъу къыдигъэкIыным тезыгъэгушхуар.  

Абазэ Леонид тхыдэджкъым икIи щIэныгъэлIкъым, ауэ и зэфIэкIым къызэритIэсу, Къэхъун дэс Абазэ лъэпкъым и блэкIар зэригъэуIужыным и Iэ къикI хэлъхьэныгъэ цIыкIу хуищIащ, зи теплъэр сурэтым щыфлъагъу «Къэхъун Абазэхэм я къежьапIэр» тхылъыр къыдигъэкIащ.

ЗэрыфщIэщи, Абазэ унэцIэр зезыхьэ куэд щопсэу Къэбэрдей-Балъкъэрым, уеблэмэ зэмыблагъэххэу. Леонид и лъэпкъым и къежьапIэр зэхуихьэсыжыну мурад щищIым, езым и адэжь лъапсэм теухуа тхыдэ хъыбарымкIэ къригъэжьащ: «Къэхъун къуажэм щыщ Абазэхэ я адэжь лъапсэр Краснодар (Бжьэдыгъухьэблэ) крайм хыхьэ Кубанскэ къутырырщ. Лъэпкъыр а лъэныкъуэмкIэ къикIыу Къэбэрдейм къызэрыIэпхъуам теухуа куэд тхыдэ напэкIуэцIхэм къыхощыж. Урыс-Кавказ зауэм зэтракъута адрей къуажэхэм язу арат ди лъэпкъыр къызытепщIыкIа КIыщыкъуэрэ абы и къуэ Умаррэ щыпсэуа Кубанскэр. Зыкъомрэ пащтыхьыдзэм Кубанскэм дэсхэм зрапщытыфакъым. «Мыхэр лъэпкъ мыдаIуэщ, бзаджэщ» хужаIэу, Урысейм къраш сэлэтхэр къуажэм дыхьэн шынэрт. Абы тету, йоуэри иужькIэ генерал ящIа Шыпш Темыркъан урысей пащтыхьым хъыбар ирегъащIэ, дзэ къритмэ, Кубанскэр зэхикъутэу дэсхэри зэтриукIэну жиIэу. А щIыкIэм тету зэпсэлъащ, дзэи къратащ. Шыпшым къуажэм гъуэгу бзыщIакIэ дэзышэн ныбжьэгъу къигъуэтауэ арат. Зэманыр къос, дзэр ешэри макIуэ. Урысыдзэр къыздикIыну здагугъамкIэ къарууэ щыIэмкIэ загъэбыдат къуажэдэсхэм, арщхьэкIэ гъуазэ зиIэ бийр Кубанскэ зауэлIхэм я щIыбагъымкIэ къыдыхьэри, зэуэн щIадзащ»…

 Мыпхуэдэ хъыбар гукъинэжхэмкIэ гъэнщIащ Леонид и тхылъыр. Ахэри щыхьэту къоув ди лъэпкъым и къудамэхэр зэлъэIэсу, зыр адрейм и пIэ къиувэу, хэшыпсыхьу, итIанэми, адыгэу къызэтенэу, зэрызэфIэувар.

  Тхылъым ихуащ Къэхъун дэс Абазэ унэцIэр зезыхьэхэм я лъэпкъ жыгхэр, ахэр унагъуэ зэрызэтепщIыкIыжахэр дамыгъэ IупщIхэмкIэ къэгъэлъэгъуауэ. Гур нэхъ зыгъэхуабэ псалъэухар тхылъым и кIэ дыдэм къыщыхьащ: «Си пхъурылъхухэу Камилэрэ Лаурэрэ къызэрыздэIэпыкъуам, лъэпкъ жыгхэр зэхэзгъэувэнымкIэ щIэгъэкъуэн къызэрысхуэхъуам папщIэ, фIыщIэ яхузощI».

 Уи гуащIэр зыхэплъхьэ лэжьыгъэр къыкIэлъыкIуэ щIэблэм къафIэIуэхумэ, абы и уасэми хохъуэ. Пэжщ, напэкIуэцI 48-рэ фIэкIа мыхъу тхылъым къызэщIиубыдар Абазэхэ я тхыдэм и зы пычыгъуэщ. Леонид хузэфIэкIыр ищIащ. КъыкIэлъыкIуэ лъэбакъуэр зычынухэри къыкъуэкIынщ.