Календарь событий

Фестивалхэр

Пятигорск (Псыхуабэ) къалэм егъэджэныгъэмкIэ и «Машук» центрым мэкъуауэгъуэм и 23-м къыщызэIуахащ телевизионнэ фильмхэмрэ программэхэмрэ я 24-нэ, радиомрэ прессэмрэ я 17-нэ «Моя провинция» урысейпсо фестивалыр.

Фестивалыр 1999 гъэм ирагъэжьащ. Ар зи жэрдэмри фестивалым и президентри Фоминых Еленэщ. Ар щекIуэкIащ Борисоглебск (Воронежскэ област), Арзамас, Салехард, Сочэ, Улан-Удэ (Бурят Республикэ), Саяногорск (Хакасие Республикэ), Кострома къалэхэм.

Политикэм куэдрэ къыщагъэсэбэпыркъым «къысхуэгъэгъу» псалъэр. Зэрыкъуэншар белджылыми, нэм къыщIэуэми, псалъэ тэрэфарэхэмкIэ икIи зыри къызэрымыкIхэмкIэ жэуапыр зыщхьэщах: зумыгъэумысмэ, зэфIэкIащ… Апхуэдэ Iэмалри къэзыгъэсэбэпыр КъухьэпIэрщ, псом хуэмыдэу абы ипщыж США-рщ. ЩIэукIытэн Iуэху сыт хуэдизрэ хэмыхуами, Вашингтон и напIэр хуадэркъым икIи езым игъэувыжа «улъэщмэ-ухейщ» хабзэм быдэу тетщ. Ар къыщежьари нобэкъым.

ЦIыхур хъуапсэурэ, къэкIуэну зэманым ехьэлIа Iуэхугъуэхэр зэтриублэ, ауэ абы ищIэркъым нэху къемыкIынуми. Ди мурадыфIхэр зэшэзэпIэу къызэпызуд Iуэхугъуэхэм ящыщщ щIыуэпсым къыщыхъу, зыри узыпэмылъэщыну насыпыншагъэхэр. Абыхэм ди унэхэм я закъуэ мыхъуу, ди гъащIэри къызэтрагъэщащэ, алъандэрэ къэтпсэуар зыщыдгъэгъупщэу, гъащIэр щIэрыщIэу ухуэжын хуейуэ. ЦIыхум и нэгу щIэкIа псоми уахэплъэжмэ, щIыуэпс насыпыншагъэу зыбжанэ къыпхуэбжынущ, гущIэгъуншагъэрэ къарукIэ къытекIуэн уигъэлъыхъуэну.

Урысейм и Социальнэ фондым и къудамэу Къэбэрдей-Балъкъэрым щыIэм 2023 илъэсыр къызэрихьэрэ зыуэ щыт пособиер хуагъэуващ сабий мини I06-м щIигъум я адэ-анэхэм, апхуэдэуи цIыхубз уэндэгъу мини 4,5-м.

ОСФР-м зыуэ щыт пособиер яхуегъэув социальнэ казначействэ мардэм тету. Аращи, ахъшэр къаIэрыхьэн папщIэ адэ-анэхэм, хабзэ зэрыхъуауэ, «Госуслуги» порталымкIэ лъэIур ятыну аращ. НэгъуэщIу абы пыщIауэ зыхуеину дэфтэрхэр ведомствэхэм я зэпыщIэныгъэхэмкIэ къапщытэ.

Къыхэдгъэщынщи, мазэ къэс иратыну пособиер зыхуэдизыр елъытащ унагъуэм и хэхъуэм икIи ар мэхъу:

США-м и къэрал секретарь Блинкен Энтони Китайм и унафэщI Цзиньпин Си иджыблагъэ Пекин щыхуэза нэужь, жиIащ Тайваным и щхьэхуитыныгъэр зэрыдамыIыгъыр. Блинкен къызэрыхигъэщащи, Америкэр хущIэкъуркъым «зауэ щIыIэ» аргуэру къигъэхъуну, Китайм щыщыIэ щытыкIэми зыгуэркIэ зрагъэхъуэжыну.

КъэралитIми я зэхуаку дэлъ зэхущытыкIэр ефIэкIуэжыну зиукъэбзыжыну зэрыщыгугъыр, абы папщIэ Китайм и хабзэхэр къилъытэну Америкэм зэрикъалэныр Цзиньпин Си къыхигъэщащ.

УФ-м и лIыкIуэу Анкара щыIа Карлов Андрей 2016 гъэм езыгъэукIауэ щытар, зэрыхуагъэфащэмкIэ, Алсанджак Темельщ. Ар США-м и Техас штатым щопсэу. Апхуэдэ тхыгъэ къытехуащ «Sabah» тырку газетым. А газетым зэрыжиIэмкIэ, Алсанджак Темель компание нэпцIу плIы тыркум къыщызэригъэпэщащ. Ахэр лIыукI Iуэхум хэтынымкIэ сэбэп хъуахэщ.

«Къуэ» псалъэм къытепщIыкIахэр

Къуэ - куууэ псым диха щIыналъэ, уэх;

КъуэтIыхь - быдапIэм и хъуреягъкIэ Iуащхьэ лъагэу зэтетхъуауэ къекIуэкI шытх, быдапIэр къызэратIыхь къуэ;

КъуэтIыгъэ - (жьы хъуа псалъэщ) - зыгуэрым и кIыхьагъкIэ ирикIуэу датIыкIа щIытI;

Къуэшыхь - куууэ дэкI къуэм и кIэух, и лъэныкъуитIымкIи джабэ къыIуту;

Къуае - къуэ дыхьэгъуей;

КъуакIэ, къуэкIий - къуэ дэха, дэуда;

Къэбэрдей-Балъкъэр республикэм ипсхэм къалэнышхуэхэр ягъэзащIэ: жыг-хадэхэм щIагъэлъадэ, гидроэлектростанцхэр тращIыхь. Апхуэдэу, республикэм игъэкIуэд электракъарум щыщу процент 30-р ди гидроэлектростанцхэм хуозэ. Ар къыщIах Бахъсэн, Аушыджэр, Къэщхьэтау ГЭС-хэм. Къыхэгъэщыпхъэщ, ди щIыналъэм псыуэ щежэхыр электрокъару къыщIэхыным зэрытекIуадэр.

БдзакIуэшыр - бдзэжьей - пузанок

КъардэнгъущI Зырамыку зэхуихьэсыжа тхыгъэхэм щыщщ

ЕтIуанэ Iыхьэ

Кушыку и гупыр я Iэщэхэм епхъуат, щIалэр яукIыну.

- Щывгъэт! КIуэ тIасэ, лIыгъэ уиIэщ! - жиIэри, зэанэзэкъуэр я гъуэгу тригъэувэжащ. ЩIалэр Кушыку и пщIантIэм дыхьэри и хьэщIэщым щIыхьащ.

«Пщы уэлийр дэс!» - жиIэу щыщIэупщIэм: «Мэзым щIыхьауэ тхьэмахуитI хъуауэ мэщакIуэри щIэтщ», - къыжраIащ.

Медицинэ щIэныгъэхэмкIэ доктор Алякринский Борис къызэрихутамкIэ, цIыху Iэпкълъэпкъым щыщ пкъыгъуэ 400-р сыхьэтым хуэдэу зэтеухуауэ мэлажьэ.

Мэкъуауэгъуэм и 27, гъубж

♦Урысейм и щIалэгъуалэм я махуэщ

♦Бдзэжьей ещэным и дунейпсо махуэщ

♦Тропик мэзхэр хъумэным и дунейпсо махуэщ

♦1979 гъэм «КъБР-м и цIыхубэ тхакIуэ» цIэ лъапIэр ягъэуващ.

♦1968 гъэм къалъхуащ тхыдэ щIэныгъэхэмкIэ доктор, ЩIДАА-м и академик Хьэткъуэ Самир.

Дунейм и щытыкIэнур