|
|
Литературэ
6 апреля, 2023 - 12:06
Щомахуэ Залинэ и рассказхэм, повестхэм, прозэу тха усэхэм, сабий псысэ цIыкIухэмрэ хъыбархэмрэ Iуэхугъуэ куэд къызэщIаубыдэ. ИIэщ абы философие гупсысэ зыхэлъхэри, шыпсэ ухуэкIэм хуэкIуэхэри, гъащIэм къигъэув упщIэхэм я жэуап узыгъэлъыхъуэхэри.
6 апреля, 2023 - 07:35
ЛIэщIыгъуэ бжыгъэкIэ щIэныгъэншагъэм хэтами, адыгэ лъэпкъхэр къызэрызэщыур, мащIэ-мащIэурэ гъуэгуанэщIэ ахэр зэрытеувэр наIуэ къыпщащI япэрей лъэпкъ узэщIакIуэхэм Iуэху щхьэпэ ирахьэжьар зэрымыужьыхыжым, абы зэрыпащэм, нэхъ зэрызиубгъум. Абыхэм нэхъыбэу тетхыхьахэм ящыщ профессор ХьэкIуащэ Андрей. Абы и тхыгъэхэм ящыщ зым и гугъу щещI тхакIуэ, щIэныгъэлI Цей Ибрэхьим.
5 апреля, 2023 - 09:38
Бжьыхьэ мазэщ. ФокIадэм дунейр уэшхырилэ хъу и хабзэми, зы пшэ закъуи уафэгум щыгъуэщатэкъым, къытхуеблагъэ бжьыхьэм и фащэ дыщафэр къызэкъуихыни щIидзатэкъым. Дыгъэм и гуащIагъым жьыр мащIэу щIэпщэрти, Iэпкълъэпкъым гурыхь щыхъуу, махуэфIт.
ЩIылъэ щхъуантIэм къыщыгъэгъэжа удзхэм къапих мэ гуакIуэм си псэр ятхьэкъуарэ дыгъэпсми зезгъэууэ, «Псей щхъуантIэ» зыгъэпсэхупIэм и пщIантIэ Iэхуитлъэхуитым сыдэст, тIэкIуи сыхэгупсысыхьауэ.
3 апреля, 2023 - 09:31
«Нарт эпосым и ныбжьыр пхуэгъэбелджылынукъым, апхуэдизкIэ жыжьэ къыщожьэри. Пасэрей дунейм и даущ къахьэсащ ди зэманым нарт хъыбархэмрэ пшыналъэхэмрэ, абыхэм лъабжьэрэ купщIэрэ яхуэхъуар ди лъэпкъым и тхыдэрщ. Нарт хъыбархэмрэ пшыналъэхэмрэ нэхъ ягъэлъапIэ IуэрыIуатэ лIэужьыгъуэ яIэкъым адыгэхэм.
Хъыбаррэ пшыналъэу зэхэухуэнауэ къэсащ нарт эпосыр ди лъэхъэнэм. Хъыбарыр яIуатэ къудеймэ, нарт пшыналъэм макъамэ щIэлъщ. Макъамэр щIыгъумэщ, нарт пшыналъэр щыз щыхъур», - жиIащ КIуащ БетIал.
31 марта, 2023 - 13:00
Къэбэрдей-шэрджэс литературэм лъэужьыфI къыхэзынахэм ящыщщ Дыгъужь Къурмэн (1941-1984). Ар къыщалъхуащ Хъумэрэн (Абыкъухьэблэ) шэрджэс къуажэм, Псыжь (Кубань) Iуфэм Iусым. Къурмэн а псыр зыхилъхьэ щымыIэу, фIы дыдэу илъагъуу щытащ. Абы и образыр и усэхэм зыубгъуауэ хэтщ, уеблэмэ и япэ тхылъым «Псыжь и толъкъунхэр» щIыфIищари аращ.
31 марта, 2023 - 10:09
Дудар Хьэутий Мызэ и къуэр 1921 гъэм накъыгъэм и 15-м Бахъсэн районым щыщ Къулъкъужын Ищхъэрэ къуажэм (Къуэнхьэблэ) къыщалъхуащ. Курыт еджапIэр къиуха нэужь, егъэджакIуэхэм я щIэныгъэм щыхагъахъуэу Налшык дэт институтым и егъэджакIуэ курсхэм 1938 - 1940 гъэхэм щеджащ. 1940 гъэм я къуажэ игъэзэжри, курыт еджапIэм адыгэбзэмрэ литературэмрэ щригъэджащ 1942 гъэ хъуху. И узыншагъэр зэрымыщIагъуэм къыхэкIыу ар зауэм ягъэкIуатэкъым.
31 марта, 2023 - 09:53
ГушыIэм и махуэм ирихьэлIэу
Къарэрэ Жэмалрэ я псэр зы чысэм илът. А тIур зэрызэныбжьэгъурэ илъэс Iэджэ щIат. Щызэрымылъагъу махуэри гъащIэм хабжэртэкъым. Апхуэдэу екIуэкIыуэ Къарэ къулыкъу тIэкIу къратащ. Къыщратым, абы и ныбжьэгъу Жэмал зыщидзей хъуащ.
Зэгуэр зэныбжьэгъуитIыр уэрамым щызэхуэзащ. Щызэхуэзэм, зыр гуфIащ, адрейм и нэщхъыр зэхигъэуащ.
31 марта, 2023 - 09:51
* * *
Жэщ уафэм и щIыфэ щIыхум
МазэщIэм зыщегъэсыж.
Уи жьэгу сыщыхьэщIэ пщIыхьым
ГухэлъкIэ зыкъеумысыж.
Зэманым сыщокIэрахъуэ,
Зэманым сыкъыIэпоху.
Абы хэгъуэщэж си лъагъуэм
Сытехьэмэ, щIылъэр пхоху.
Мы си гур цIыкIу-цIыкIуу щащэу,
Уи нитIым сыщIокIуэдэж.
Мы гъащIэр мэхъу пцIы тIуащIи,
Уи нитIым къыщIонэр пэж.
3.01.2023.
30 марта, 2023 - 16:19
ГУГЪУЭТ Заремэ
***
Уи псэм сытехутэ псалъэ гугъэфIэжкIэ,
ГъащIэм ику сыносри… сыкъоувыIэж.
ГУГЪУЭТ Заремэ
***
Уи псэм сытехутэ псалъэ гугъэфIэжкIэ,
ГъащIэм ику сыносри… сыкъоувыIэж.
30 марта, 2023 - 15:05
Iэсэ йоплъ лъэгу хадэм ит дэшхуейм - цIыху абрагъуэ хэплъэу щыт хуэдэщ; мащIэу щIэгъэхуа и лъакъуэ ижьым лъэтхьэмпэшхуэ къыхокI, «гуэншэрыкъ» фIэлъу, лъапэ исам лъэпс иупIэхэр зэпэIузэу еблыхащ, лъащхьэм хъурейуэ къекIуэкI лэдэххэр апхуэдизу IупщIщи, мис иджыпсту хобэкъукI жыпIэнщ жыг домбейр. Абы щIэIэбэу зы дэ къыщIихыху, Тхьэм йолъэIу Iэсэ - фарзщ.
Страницы
|
