Календарь событий

04 июля 2022

КъэкIуэнур зейхэм ящыщщ

 Инджылызым и Манчестер къалэм и университетым щIэныгъэ нэхъыщхьэ щызэригъэгъуэту а къэралым  лэжьэн щыщIэзыдза адыгэ пщащэ ФиIэпщэ Аидэ нобэ ди псэлъэгъущ.

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм и Указ

  Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм дзэм  езыджэ и комиссэм, Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм 2022 гъэм гъатхэпэм и 21-м къыдигъэкIа Указ №28-УГ-мкIэ къищтам, зэхъуэкIыныгъэхэр хэлъхьэным и IуэхукIэ

ХьэщхьэрыIуэхэми тIасхъапIэ яIэщ

 1941 гъэм мэкъуауэгъуэм и 22-м Хэку зауэшхуэм зэрыщIидзэу наIуэ къэхъуащ къыттеуа зэрыпхъуакIуэхэм ефIэкIыныгъэшхуэ зэраIэр. Ахэр нэхъ лъэщт техникэкIэ я мызакъуэу я зэфIэкIкIи. А псоми я гугъу тхуэщIынкъым, жытIэн къудейщ фашист Германием и Лютваффер  (авиацэр) занщIу уэгум тепщэ зэрыщыхъуар. Абыхэм къызэрагъэпэщырт танкхэмрэ лъэсырыкIуэ дзэхэмрэ я ехъулIэныгъэхэр. Зауэм и дэтхэнэ щIыпIэми. Ауэ дэ зэкIэ зи гугъу фхуэтщIынур Ленинград къебгъэрыкIуа 54-нэ эскадрэрщ. Абы лъэужьышхуэ икIи ди дежкIэ гуауэ къыщигъэнащ тхыдэм.

ЕпцIыжакIуэхэр

ГъащIэ теплъэгъуэ

Гъэмрэ щIымрэ я зэхэкIыгъуэт. Махуэ зыбжанэ хъуауэ, гъэр къигъэпасэу, уэфI дахэт. Ноби апхуэдэт. Пщэдджыжь шей ефэгъуэр фIэмыкIами, гъатхэ дыгъэр щIыфэм къедэхащIэрт. Бэч къэблэмэмкIэ маплъэ. Уафэм щIэгъэкъуа уэсылъэ бгыжьхэм бзийхэр гуапэу тоджэгухь, мылылъэ ткIужхэр щIыпIэ куэдым щызэхыхьэжурэ Iэуэлъауэу къеукIуриех-кърилъэсэххэм Урыхужь ягъэутхъуэ. КъибыргъукIыу къех псым и шхыдэ макъым щIэдэIуурэ, къызыдэкIа къуажэжьыр Бэч и гум къыпедзэ.

«Дахагъэм и тхьэмахуэ» Москва щекIуэкIащ

Москва и «Зарядье» паркым и утым, «Лъэпкъхэм я зэныбжьэгъугъэ» псыутхым пэгъунэгъуу, мэкъуауэгъуэм  20-26-хэм «Дахагъэм и тхьэмахуэ» выставкэ нэхъыщхьэр щекIуэкIащ.

ГъуазэрыплъкIэ декIуэтэхыжащ

Ищхъэрэ-КъухьэпIэ Кавказ дахащэм и адыгэ лъагъуэжьхэмкIэ дызэхэзекIуэу, хы ФIыцIэ Iуфэм дыхуэзышэ гъуэгум дытетщ си адэ шыпхъум и къуэ Уэлджыр Зауррэ сэрэ.

         Щхьэгуащэ псышхуэм и тIуащIэ абрагъуэм удэту дэбгъэзеяуэ ущыдэкIуейкIэ, Рыфыбг псыкъелъэхэм уахуэзышэ лъэсырызекIуэ лъэмыжым зы щIыпIэ гуэрым деж ущыхуозэ. Абы километритI нэблагъэ узэрыфIэкIыу, гъуэгум ику дыдэм телъу зы мывэжь урохьэлIэ. Абы цIэ зыбжанэ иIэщ. Псалъэм папщIэ, «Казачий», «Черкесский», «Девичий» жыхуиIэхэр. Адыгэхэр къыр гуэудахуэ абрагъуэм «ДжэгупIэжькIэ» йоджэ.

Гиппократ

Медицинэ тхьэрыIуэр зи цIэкIэ жаIэ Гиппократ и гъащIэм теухуауэ сыт тщIэр, сыт хуэдэ хъыбархэр иIэ абы? Тхыдэ дэфтэрхэм къызэрыхэщымкIэ, Кос хытIыгум ди эрэм ипэкIэ 460 гъэм къыщалъхуащ. Гиппократ и гъащIэр зыджыжауэ щытахэм ящыщ, II лIэщIыгъуэм Урымым (Рим) щыпсэуа Эфесский Соран мыпхуэдэу итхауэ щытащ: «Гиппократ и анэр бзылъхугъэ къызэрыгуэкIыу щытащ, 

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Правительствэм и Унафэ

  Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Правительствэм и языныкъуэ унафэхэм зэхъуэкIыныгъэхэр хэлъхьэным, Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Правительствэм 2018 гъэм дыгъэгъазэм и 21-м №57-ПП-м щIэту, 2021 гъэм мэкъуауэгъуэм и 18-м №134-ПП-м щIэту къищта унафэхэм къару ямыIэжу къэлъытэным теухуауэ

 2022 гъэм мэкъуауэгъуэм и 28-м                Налшык къалэ  №151-ПП

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Правительствэм унафэ ещI:

Фадэм зыщызыдзейхэм я зэгухьэныгъэт

  Томас Кук - 1808-1892 гъэхэм псэуа инджылыз хьэрычэтыщIэр  - цIэрыIуэ зыщIар ди планетэм турист IуэхущIапIэ япэ дыдэу къызэрыщызэIуихарщ, щIыпIаплъэхэр гупышхуэу зэщIигъэуIуэрэ иришажьэу.  

Тхыдэм къызэрыхэщыжымкIэ, а лъэхъэнэм хуэзэу, Инджылызым хуабжьу щыхэхъуэрт фадэ зи нэрыгъхэм я бжыгъэм. А зэманым ирихьэлIэу, Кук чыристан диным и зы къудамэу ябж баптист унэтIыныгъэу фадэ ефэныр зыгъэхьэрэмым и телъхьэ хъуати, еш жыхуаIэр имыщIэу, а Iуэху мыдахэм цIыхухэр къызэрыхишыным яужь итт.    

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэм и Унафэ

Электрокъарур къызэрагъэсэбэпыр къызэтегъэувыIэным е гъэмэщIэным теухуа Хабзэм, «Электрокъарум и розницэ рынокхэр зэрагъэлажьэм, электрокъарур  къэгъэсэбэпыныр къызэрызэтрагъэувыIэм  е зэрагъэмащIэм и IуэхукIэ» Урысей Федерацэм и Правительствэм 2012 гъэм накъыгъэм и 4-м къыдигъэкIа унафэ №442-мкIэ къащтам, и 15-нэ пунктым тету:

Дунейм щыхъыбархэр

Нобэ

США-м и щхьэхуитыныгъэм и махуэщ. 1776 гъэм Iэ традзащ США-р зыми и унафэ зэрыщIэмытыр щIэзыгъэбыдэ Декларацэм.

Югославием щагъэлъапIэ я щхьэхуитыныгъэм щIэбэнахэм я махуэр

Фашистхэм Латвием щыпсэу журтхэм цIыхугъэншагъэ щыкIэлъызэрахьам хэкIуэдахэм я фэеплъ махуэщ. 1941 гъэм бадзэуэгъуэм и 4-м Ригэ нэмыцэхэм щагъэсащ журтхэм я тхьэелъэIупIэхэр, абы екIуэлIахэри зэрыщIэсу.