Календарь событий

Кхъузанищ

- ПщIэрэ уи цIыхугъэм уэр щхьэкIэ жиIар? – хуэтхьэусыхэну къригъэжьащ зыгуэр лIы Iущ гуэрым.

- Зэ догуэ! – къигъэувыIэжащ ар модрейм. – Иджыпсту къызжепIэну зыбгъэхьэзырар кхъузанищым щIэгъэпщ.

- Сыт кхъузанищым къибгъэкIыр?

- Зыгуэр жыпIэн ипэ, ар щэ щIэбгъэпщын хуейщ. Япэ кхъузанэр – пэжырщ. ЖыпIэнур пэжрэ-мыпэжрэ зэхэбгъэкIа, шэч къытуомыхьэжын хуэдэу?

- Хьэуэ, сэ сызытепсэлъыхьынур яIуэтэжу зэхэсхауэ аращ.

Налшык къалэ дэт «Гладиатор» спорткомплексым гъатхэпэм и 4 – 5-хэм щекIуэкIащ дзюдомкIэ урысейпсо зэхьэзэхуэ. Ар хуэгъэзауэ щытат «Динамо» Урысейпсо физкультурэ спорт зэгухьэныгъэр къызэрызэрагъэпэщрэ илъэсищэ зэрырикъум.

1944 гъэм, ЦIыхубзхэм я дунейпсо махуэр щагъэлъапIэ гъатхэпэм и 8-м, Сталиным и унафэкIэ балъкъэрхэр КъБАССР-м ирашауэ щытащ. Ахэр яшащ Къыргъызымрэ Къэзахъстанымрэ. Хэкур ирагъэбгынэрт лъэпкъым щыщ псоми - Хэку зауэшхуэм хэтахэми, ныкъуэдыкъуэхэми, адэ-анэхэми, фронтым Iутхэм я щхьэгъусэхэми, сабийхэми, депутатхэми. Абыхэм къащтэну хуит ящIыр гъуэмылэ тIэкIурэ IэкIэ къахуэщтэ мылъкумрэт. Гъатхэпэм и 9-м Азие Курытымрэ Къэзахъстанымрэ ирагъэшащ цIыху 37713-рэ, нэхъыбэр сабий, цIыхубз, лIыжьхэрт.

Къаплъэн-Джэрий и дзэр 1707 гъэм зэтезыкъута къэбэрдеилI хахуэхэм ящыщщ Ашабэ и къуэ Минчакъ. Ар Къэзанокъуэ Жэбагъы и къуажэгъуу щытащ. КъэзыIуэтэжхэм абы и цIэр зэтемыхуэу жаIэ – Минчакъ, Минщакъ, МыкIакъ, Къэлшакъ, Къылшыкъуэ. Хэти ар пщыуэ щытауэ, хэти пщылIу щытауэ жаIэ.

ЛIыхъужь хъуну зэи щIэхъуэпсакъым Махъсымэ. И гъунэр ещIэж. Ауэ зи пэ лъы ивэжауэ дэтхэми ящыщкъым. ФIыуэ къэзылъагъу цIыхуфIхэр пщIэ къыхуэзымыщI фыгъуэнэдхэм нэхърэ щынэхъыбэкIэ, зы адыгэлI ирокъу. Сыт къыщIамылъагъуныр? Ефэкъым, дыгъуэкъым, зауэкъым, и Iэр шияуэ дэткъым, фыз иригъэкIыжакъым, къэзылъхуари къилъхуари епIыж. И унэр лъагэщ, и пщIантIэр хуитщ, и быныр гъэсащ, и телефоныр зарядкэм пылъщ. Зыгуэр дэбгъуэну уигу къэкIыххэкъым Махъсымэ, укъыфIэмыIуэхукIи уи жагъуэ хъунукъым, апхуэдизкIэ щIалэфIщи. Бзаджэкъым икIи акъылыншэкъым, щхьэхынэкъым икIи хабзэншэкъым. ЦIыхуфI?

Австралием телъыджэ куэд къызэрыщыхъум десэжа пэтми, мы хытIыгум дызригъэплъхэр апхуэдизкIэ нэгум къыщIэгъэхьэгъуей защIэщи, укъэмыуIэбжьыну гугъущ.

   УФ-м и Правительствэм къыщыхалъхьащ зэманыр гъэмахуэ, щIымахуэ лъэхъэнэхэу зэщхьэщыкIыгъэкIыным теухуа жэрдэм. Къэрал Думэм и депутат Матвеев Михаил къелъытэ иджыпсту илъэс хъурейм дызытет щIымахуэ лъэхъэнэр  къемызэгъыу: «Гъэмахуэм дыгъэр нэхъ жьыуэ къыщIокI, абы къыхэкIыу сыхьэтыр зэрыраIуэнтIэкIым къигъэлъэгъуэнущ махуэр нэхъ кIыхь зэрыхъуар, нэхум нэхъыбэрэ хэтынуи цIыхум нэхъ IэмалыфI зэриIэр». Газетхэм зэратхымкIэ, цIыхубэ лIыкIуэм и Iуэху еплъыкIэр Урысейм щыпсэухэм я процент 65-м даIыгъ. Сыт щхьэкIэ?

Эверест (Джомолунгмэ) нэхъ бгы лъагэ дуней псом темыту жиIэнущ хэт уемыупщIми. Курыт еджапIэм къыщIэтха щIэныгъэмкIэ аращ и пэжыпIэри. Ауэ куэдым ящIэркъым абы нэхърэ куэдкIэ нэхъ ин, километри 10-м щIигъу зи лъагагъ бгы абрагъуэ Гавайи зэрыщыIэр.

Гъатхэр псэм и щIэрэщIэгъуэщ. ЩIымахуэ кIыхьым и ужькIэ, гурыщIэхэр, гугъэхэр къыщыушыж лъэхъэнэ хуэдэщ ар. Апхуэдэуи гукъыдэжым и «тетхэм» ящыщщ уэрэдхэр. А тIур зэппх хъуну къыщIэкIынщ. Зи макъыр гуакIуэ, зи утыку итыкIэм щэн дахэ хэлъ ди уэрэджыIакIуэ нэхъ пажэхэм ящыщщ бзылъхугъэ щыпкъэ Даур Иринэ. Кавказ Ищхъэрэм щыпсэухэм я мызакъуэу, ар хамэ къэралхэми къыщацIыхуащ, фIыуэ щалъагъу.

Къэбэрдей прозэм куэдрэ узыщыхуэмызэ фантастикэ, детектив лIэужьыгъуэхэм тету тха тхыгъэхэм ящыщщ Къанкъул Заур и «КIэгъуасэ хужь» рассказыр.  Фантастикэ жанрым и мардэм ит абы и рассказхэм ущеджэкIэ гу лъыботэ, тхакIуэм щапхъэуи чэнджэщэгъууи иIар езым и дуней, гъащIэ еплъыкIэр зэрыарар икIи ахэр езым и акъылым зэрызригъэзэхуэфым хуэдэу зэригъэзахуэри, ди пащхьэм кърилъхьащ.

Къэбэрдей-Балъкъэрым Сабий зэчиифIэхэмрэ ныбжьыщIэхэмрэ я уардэунэм иджыблагъэ «Iущхэмрэ Iущыцэхэмрэ» зи фIэщыгъэ щIэныгъэ-егъэджэныгъэ хэдэрыхэш зэхьэзэхуэм и IX хэгъэгупсо зэхыхьэгъуэм и бжьыгъуэ зэфIэхь ныкъуэр щекIуэкIащ, кърикIуахэри наIуэ щащIащ.

Гъатхэпэм и 7, гъубж

Театрым зэрыщIыхьэ билетхэр зыщэ кассирым и махуэщ

1960 гъэм Куба щыщ жэмыш Пащты Салимэ Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь цIэр къыфIащащ.

1919 гъэм къалъхуащ адыгей тхакIуэ, усакIуэ, зэдзэкIакIуэ, Жанэ Къырымызэ.

 Дунейм и щытыкIэнур

 «pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градуси 8 - 10, жэщым градуси 2 - 4 щыхъунущ.

Лъэпкъ Iущыгъэ: